türler

İnsanlarla yaşayan kediler ve köpekler, yalnızca davranışlarımızı “okumakla” kalmaz; kalp atım ritmimiz, hormonlarımız ve duygu durumumuzla da senkronize olabilir. Buna duygusal senkronizasyon ya da d...

Köpeklerin insan jestlerini, bakış yönünü ve işaretlerini bu kadar “doğal” biçimde çözmesi tesadüf değil. Kanıtlar, evcilleşme sürecinde insana yönelik sosyallik ve ortak iletişime yatkınlığın güçlü b...

Bu fark “mutlak” değildir; ekoloji (av/yiyecek dağılımı), evrimsel soy geçmişi (kurt atası vs yaban kedisi) ve evcilleşme sürecindeki seçilim baskılarının birleşik sonucudur. Kediler esnek bir türdür:...

Kısa cevap: Bazı hayvanlarda “kıskançlık‑benzeri” ve “mahcubiyet/utanma‑benzeri” davranışlar gözlenir, fakat bunların insanlardaki öz‑bilinçli duygularla birebir aynı olduğunu söylemek için yeterli ka...

Kısa cevap: Evet. Kuşların büyük çoğunluğu, Dünya’nın manyetik alanını bir “pusula” ve muhtemelen bir “harita” bileşeni olarak kullanır; davranışsal, fizyolojik ve moleküler kanıtlar, gözde ışığa bağl...

Akvaryum hobisi, sadece balıkları izlemekten çok daha fazlasını sunar. Canlı bitkilerle donatılmış bir akvaryum, evinizde küçük bir su altı cenneti yaratmanıza olanak tanır. Bitkili akvaryumlar hem es...

Kara kaplumbağaları kubbeli kabuk ve sütun bacaklarla kuru kara habitatlarına uyumlu ve çoğunlukla otçuldur; tatlı su türleri yassı kabuk, perdeli ayakla göl/nehirlerde yaşar ve omnivordur; deniz türl...

Okyanusların karanlık derinliklerinde, hayal gücümüzü zorlayan canlılar yaşar. Bunların en büyüleyicilerinden biri olan mürekkep balıkları, milyonlarca yıllık evrim sürecinde derin denizlerin ekstrem ...

Göçmen kuşlar, mevsimsel kaynak dalgalanmalarını optimize etmek için çok duyulu yön bulma sistemleri ve yüksek verimli uçuş stratejileriyle kıtalar arası yolculuklar yapar. Türkiye, Afrika–Avrasya rot...

Kargalar ve kuzgunlar, yüksek nöron yoğunluğu ve NCL gibi yürütücü merkezler sayesinde primatlarla yarışan bilişsel performans sergiler. Alet yapımı‑kullanımı, nedensel akıl yürütme, geleceğe yöne...

Baykuşların gece üstünlüğü, tüpsü ve büyük göz optiğiyle yüksek rod yoğunluğunun birleşmesine, geniş binoküler alan ve “head‑bobbing” ile hassas derinlik kestirimine ve tüy mimarisi sayesinde sessiz u...

Böcekler akciğer yerine vücut yanlarındaki spiraküllerden hava alır; hava, trake–trakeol ağından doğrudan dokulara difüze olur. Suda yaşayan türler; geçici hava kabarcığı, “plastron” adı verilen fizi...

Kertenkele sahiplenmek, benzersiz ve ödüllendirici bir deneyimdir. Bu büyüleyici canlılar, sessiz arkadaşlığı, ilginç davranışları ve nispeten düşük bakım gereksinimleriyle modern yaşama uyum sağlayab...

Bir arının mor bir çiçeğin üzerinde neden özellikle belli noktalara indiğini, sineğin neden elinizi “siz fark etmeden önce” fark ettiğini ya da geceleri ışığa doğru giden güvelerin hangi ipuçlarını ku...

Okyanuslarda gerçekleşen en büyüleyici doğa olaylarından biri, balinaların her yıl gerçekleştirdiği binlerce kilometrelik göç yolculuklarıdır. Dünyanın en büyük canlıları olan bu devasa memeliler, kut...

Dört yüz milyon yıllık muhteşem bir evrim hikayesine tanıklık etmeye hazır mısınız? Dinozorlardan çok önce Dünya'ya hükmetmeye başlayan, onlarla birlikte yaşayan ve onların yok oluşundan sağ çıkarak b...

Seagrass’lar arasında kuyruğuyla otlara tutunmuş, dik duruşuyla suda “yüzen bir satranç atı” gibi görünen deniz atı; masallara yakışan görünüşünün ötesinde, biyolojide ender rastlanan “erkek hamileliğ...

Hayvanlarda “solak” ya da “sağlak” eğilimler yalnızca insanlara özgü değil. Omurgalılardan böceklere kadar birçok türde, bir pençe/ayak, göz, kulak ya da antenin diğerine göre daha sık kullanılması; b...

İnsan toplulukları hayvanları yalnızca av, yoldaş ya da tehdit olarak değil; “dünya nasıl işler?” sorusuna verilen kültürel cevapların ana figürleri olarak da gördü. Mitolojilerde hayvanlar; tanrıları...

Timsahgillerin gözleri hem su üstünde hem su altında avlanmaya uyum sağlamış, yüksek dinamik aralıklı ve düşük ışıkta güçlü bir görme sistemi sunar