Degu Beslenmesi: Şeker Hastalığı Riskine Karşı İdeal Diyet

Degular (Octodon degus), doğal yaşam alanlarındaki beslenme alışkanlıkları nedeniyle şekeri verimli bir şekilde sindiremeyen benzersiz bir metabolizmaya sahiptir. Bu durum, onları evcil hayvan olarak bakıldıklarında diyabete (şeker hastalığı) son derece yatkın hale getirir. Bu nedenle, bir degunun sağlığını korumanın en temel yolu, ömür boyu katı, düşük şekerli bir diyete bağlı kalmaktır.

İçindekiler

1. Neden Şekere Karşı Hassaslar? Metabolik Riskler

2. İdeal Degu Diyetinin Temel Bileşenleri

3. Güvenli ve Tehlikeli Yiyecekler Listesi

4. Diyabet Belirtileri ve Önleyici Tedbirler

5. SSS - Sık Sorulan Sorular 

Neden Şekere Karşı Hassaslar? Metabolik Riskler

Deguların insülin yapısı diğer kemirgenlerden farklıdır ve bu da kan şekerini düzenleme yeteneklerini kısıtlar. Doğal ortamlarında çok az şeker içeren, lifli bitkilerle beslenirler. Evcil hayvan diyetlerinde yüksek şeker veya karbonhidrat içeren gıdalarla karşılaştıklarında, kan şekerleri tehlikeli seviyelere çıkar ve bu durum aşağıdaki riskleri beraberinde getirir:

● Diabetes Mellitus (Şeker Hastalığı): Vücutlarının şekeri işleyememesi sonucu kronikleşen bir durumdur.

● Katarakt: Diyabetin en yaygın ve hızlı gelişen komplikasyonlarından biridir. Göz merceğinin bulanıklaşmasıyla körlüğe yol açabilir.

● Obezite ve Karaciğer Hastalıkları: Yüksek kalorili ve yağlı besinler, obeziteye ve buna bağlı olarak karaciğerin yağlanmasına neden olabilir.

● Diş Sorunları: Şekerli gıdalar, diş çürükleri ve diğer dental problemlere zemin hazırlar.

İdeal Degu Diyetinin Temel Bileşenleri

Sağlıklı bir degu diyeti üç ana unsurdan oluşur:

a) Yüksek Kaliteli Saman (Sınırsız)

Diyetin temel taşıdır ve her zaman sınırsız miktarda bulunmalıdır.

● Önerilen Türler: Timothy (çayır otu), bahçe otu (orchard grass) ve yulaf samanı.

● Faydaları:

○ Sindirim sistemini düzenler ve sağlıklı çalışmasını sağlar.

○ Sürekli büyüyen dişlerin doğal yollarla aşınmasına yardımcı olarak maloklüzyonu (dişlerin aşırı uzaması) önler.

○ Düşük kalorili olduğu için obezite riskini azaltır.

b) Özel Degu Peletleri (Sınırlı Miktarda)

Degular için özel olarak formüle edilmiş, yüksek lifli ve kesinlikle şekersiz peletler tercih edilmelidir.

● Miktar: Yetişkin bir degu için günde yaklaşık 10-15 gram (1-2 yemek kaşığı) yeterlidir.

● İçerik: Melas, bal, mısır şurubu gibi gizli şekerler içermemelidir. Tavşan veya hamster yemleri, içerdikleri şeker ve meyveler nedeniyle degular için uygun değildir.

c) Taze ve Temiz Su (Sürekli)

Her zaman temiz ve taze suya erişimleri olmalıdır. Suyun kirlenmesini önlemek için bilyeli cam su şişeleri en iyi seçenektir.

Güvenli ve Tehlikeli Yiyecekler Listesi 

Güvenli Yiyecekler (Ödül Olarak Çok Nadiren Verilmeli) 

● Kurutulmuş Otlar ve Çiçekler: Papatya, ebegümeci, karahindiba yaprağı, gül yaprağı.

● Tahıllar: Az miktarda yulaf ezmesi (şekersiz).

● Sebzeler (Çok Sınırlı): Brokoli, dolmalık biber, havuç (çok küçük bir parça, nadiren).

KESİNLİKLE YASAKLI YİYECEKLER

● Tüm Meyveler: Elma, muz, üzüm, çilek gibi taze veya kuru tüm meyveler, içerdikleri doğal şeker nedeniyle tehlikelidir.

● Şekerli Gıdalar: İnsan atıştırmalıkları, bisküviler, bal, pekmez, yoğurt drajeleri, ticari kemirgen ödül çubukları.

● Yüksek Yağlı Yemişler ve Tohumlar: Ay çekirdeği, yer fıstığı, ceviz (karaciğer sorunlarına yol açabilir).

● Gaz Yapan Sebzeler: Marul, lahana, ıspanak.

● Zehirli Bitkiler: Avokado, soğan, sarımsak, domates yaprağı.

Diyabet Belirtileri ve Önleyici Tedbirler

Erken teşhis, degunuzun yaşam kalitesi için kritik öneme sahiptir. Diyabet Belirtileri

● Aşırı Su İçme ve İdrara Çıkma: En yaygın erken belirtilerden biridir.

● Katarakt: Gözlerin beyaz veya mavimsi bir renge dönmesi, bulanıklaşması.

● Kilo Değişiklikleri: Açıklanamayan kilo kaybı veya alımı.

● Halsizlik ve Aktivite Azalması: Her zamankinden daha az hareketli olması.

Önleyici Tedbirler

● Katı Diyet: Şekerli ve yüksek karbonhidratlı tüm yiyeceklerden kesinlikle kaçının.

● Doğru Yem Seçimi: Sadece degular için üretilmiş, şekersiz pelet yemler kullanın.

● Düzenli Egzersiz: Geniş bir kafes, egzersiz çarkı ve kafes dışı serbest zaman, ideal kiloyu korumasına yardımcı olur.

● Veteriner Kontrolü: Yıllık düzenli veteriner kontrolleri, olası sorunları erken teşhis etmenizi sağlar.

SSS - Sık Sorulan Sorular 

S1: Deguma hiç meyve veremez miyim?

C: Hayır. Meyvelerdeki doğal şeker (fruktoz) bile degunuzun metabolizması için tehlikelidir ve diyabet riskini önemli ölçüde artırır. Bu nedenle tüm meyvelerden kaçınılmalıdır.

S2: Tavşan veya hamster yemi kullanabilir miyim?

C: Hayır. Bu yemler genellikle degular için zararlı olan kurutulmuş meyveler, tohumlar ve melas gibi şekerli içerikler barındırır. Sadece degulara özel formüle edilmiş yemleri kullanmalısınız.

S3: Degumun diyabet olduğunu nasıl anlarım?

C: En belirgin işaretler aşırı su içme ve gözlerinde katarakt (bulanıklık) oluşumudur. Bu belirtilerden herhangi birini fark ederseniz derhal egzotik hayvanlar konusunda deneyimli bir veterinere başvurmalısınız.

S4: "Şekersiz" olarak etiketlenen ticari ödül mamaları güvenli mi?

C: Her zaman içerik listesini kontrol edin. Bazı ürünler "şekersiz" olarak pazarlansa da bal veya mısır şurubu gibi gizli şekerler içerebilir. En güvenli ödüller, kurutulmuş otlar veya çok küçük bir parça yulaftır.

S5: Degumun diş sağlığı ile diyabet arasında bir bağlantı var mı?

C: Evet. Şekerli gıdalar sadece diyabet riskini artırmakla kalmaz, aynı zamanda diş çürüklerine de yol açar. Sağlıklı bir diyet, hem metabolik hem de dental sağlığı korur.