Kedilerde Kısırlaştırma Öncesi ve Sonrası Dikkat Edilmesi Gereken 22 Şey
Kedilerde kısırlaştırma süreci nasıl işler? Sizin için kısırlaştırma öncesi ve sonrası dikkat etmeniz gerekenleri bir araya getirdik…
Pek çok hayvan sahibi, evcil hayvanların kısırlaştırmasını gereksiz bir şey olarak düşünür. Ameliyat her insan için olduğu gibi kediler için de tehlikeli olabileceğinden duygusal bakarak yaptırmak istemeyenler de vardır.
Bazı hayvanseverler de kedilerin içgüdüsel dürtülerle değil zevk için çiftleştiklerini düşünürler. Ancak bu gerçeği yansıtmamaktadır. Hatta bir çok araştırmaya göre hayvanların sırf hormonlarının yönlendirmesiyle çiftleştiği ve çiftleşme esnasında zevk almanktan ziyade acı çektiği ortaya konulmuştur.
Hem sağlık açısından hem de doğum kontrolü açısından kısırlaştırmak gerekli bir şeydir. Kısırlaştırma kedilerde göğüs, erkeklerde ise testis kanserini azalttır. Kısırlaştırılmamış bir kedi sürekli dışarı çıkmak ister ve kaçmaya çalışır. Bu nedenle de onun güvenliği açısından kısırlaştırmak önemlidir.
1. Kedilerde kısırlaştırma yapılacağı veterineri iyi seçin
Bu ameliyatın en önemli noktasıdır. Maalesef bazı veterinerler bu işleme dikkat etmedikleri için ameliyat sırasında ve sonrasında pek çok komplikasyon yaşanabiliyor. Bu noktada kedinizi ameliyat ettireceğiniz kliniğin temiz bir klinik olduğundan ve doktorların işlerini iyi yaptığından emin olmalısınız. Veteriner hekim, sorularınızı ve endişelerinizi bu noktada karşılamalı.
2. Ameliyat öncesi veterinerin kilosunu ölçtüğünden emin olun
Kedilerde anestezi kilolarına göre verilmektedir. Az çok tahmin edilebilse de kesinlikle şansa bırakılmaması gerekir çünkü ameliyatın en tehlikeli kısmı anestezidir. Çok verildiği takdirde kedinizin hayatına bile mal olabilir.
3. Yemek ve su vermeyin
Bazı veterinerler kedinizin durumuna, kilosuna vb. göre bununla ilgili değişik şeyler önerebilir. Ancak bazıları da ameliyat öncesi bilgi vermeyi unuttuğundan ameliyat öncesi ve sonrası yemek ve suyu nasıl vermeniz gerektiğini veterinerinize danışmanız gerekir. Bir çok veteriner ameliyat öncesi (özellikle dişilerde) kanama olmaması ve ameliyatı kolay yapabilmek adına kedinizin boş mide ile gelmesini önerir. Ameliyat sonrası kusmasın bu sayede dikişlerini zorlamasın diye de bir süre yemek ve su vermenizi önermez. Dediğimiz gibi bunu veterinize o söylemese de detaylı olarak danışmanız gerekmektedir.
4. Kızgınlık dönemindeyken ameliyat yaptırmayın
Ameliyat öncesi dikkat etmeniz bir diğer şey ise kedinizin kızgınlık dönemi içerisinde olmaması. Tercihen ilk kızgınlık dönemi bittikten sonra yapılması öneriyor kısırlaştırma işleminin. Bunun nedeni ise gelişimlerini tamamlayabilmeleri… Ancak hala kızgınlık dönemi içerisinde olan bir kedinin ameliyat edilmemesi gerekiyor. Çünkü bu dönemde çok fazla kanamaları olur ve çeşitli sorunlar yaşanabilir. İlk kızgınlık dönemi geçtikten 1 ay sonrası en önerilen tarih.
5.Kedilerde kısırlaştırma operasyonu hakkında bilgi alın
Kısırlaştırma işlemi alanında uzman veteriner tarafından yapılan tıbbi bir müdahaledir. Genel olarak dişi kedinin yumurtalıkları, rahim tüpleri ve rahimi ameliyatla alınır. Erkek kedinin ise, testislerinin tamamen alınma işlemidir. Özellikle dişi kedi sahiplerinin kesik hakkında bilgi alması gerekir. Erkek kedilerde çoğu veteriner dikişe gerek kalmadan lokal anestezi ile ameliyatı tamamlar.
Dikişin hem içten hem de dıştan atılıp atılmadığını sormanız gerekir. Pek çok veteriner dişi kedilerde hem içten hem dıştan dikiş atarak yaranın açılma ihtimalini en aza indirmeye çalışır.
6. Anestezinin etkisi geçmeden huniyi/koruyucu yakalığı takın
Bu kolay gözükse de önemli bir madde. Bazı kediler yaraları olduğunu bildiği için hareketlerine dikkat etse de pek çok kedi ameliyat dikişlerinden rahatsız olacağı için kendini yalamaya çalışır. Acılarını da böyle dindirirler. Ancak kedilerin dili pütürlü olduğu için bu ameliyat yaralarına zarar verir. Bu nedenle huni ya da diğer ismiyle koruyucu yakalık takmak çok önemlidir. Ancak pek çok kedi hunilerden nefret eder bu nedenle ameliyat sonrası zaten onları tutmak zor olacağı için baygınken takmak ve sağlama almak çok önemlidir.
Eğer bu sırada yapamıyorsanız da bu adımı gereksiz bir adım olarak düşünmeyin. Pek çok veteriner dış dikişleri aldıktan sonra bile 2 daha koruyucuları takmasını önerir.
7. Ameliyat sonrası hareketlerini bir süre kısıtlayın
Özellikle ameliyat sonrası ilk eve geldiğinde hala anestejinin etkisinde olacağından kendine zarar verme olasılığı çok yüksektir. En azından anestejinin etkisi tamamen geçene kadar bir süre kafesinde tutmanız yararlı olacaktır. Hatta çok yaramaz kedilerin 1 gün boyunca kafeste tutulması önerilmektedir.
Uysal bir kediniz varsa bile anesteji yüzünden etrafta koşarken dengesini kaybedip düşeceğinden dikişlerini patlatabilir.
Anesteji etkisi geçtikten sonra da ona mümkün olduğu kadar rahat edip seveceği bir yer yatağı yapmanız gerekir. Yükseğe zıplamaması, yüksekten atlamaması gibi dikişlerini etkileyebilecek aktivitelerden uzak durması gerekir. 10 günün sonunda tekrar eski haline dönebilir. Ama bu süreç içerisinde tüm hareket alanını kısıtlamamanız önemli. Kediler hareketli canlılar, 10 gün hiç hareket etmemek onların sağlığı açısından iyi olmayacaktır. Bu nedenle onu yormadan, çok koşturmadan olabildiğinde az hareketle oynayabileceği oyunlar oynatmalısınız.
8.Kedilerde kısırlaştırma sonrası kontrollerini düzenli yaptırın
Ameliyat sonrasında veterinerinizin size söylediği zamanlarda kontrole gitmeniz çok önemli. Genelde 10 gün sonra dikişler alınsa da pek çok veteriner öncesinde kontrol için kedinizi kliğine getirmenizi tavsiye edecektir. Bu sayede herhangi bir sorun varsa önceden anlayabilir ve müdahale ettirme şansınız olabilir.
9. Operasyon sonrası antibiyotik uygulamalarını aksatmayın
Özellikle dişi kedilerde veterineriniz ameliyat sonrasında size antibiyotik verecektir. Şurup olan bu antibiyotiği kendiniz de evde şırınga yardımıyla yapabilirsiniz. Ama yapamayacağınızı düşünüyorsanız düzenli olarak veteriner hekim tarafından yapılmasını sağlayın çünkü kedinizin toparlanması, yarasının iltihap kapmaması için bu ilaçlar çok önemlidir.
10. Mamasını kısırlaştırılmış mama ile değiştirin
Ameliyat sonrası ilk 1 hafta eski maması ile karıştırarak kısırlaştırılmış kedi maması kullanabilir. Bu onun kilosuna ve veterinerinizin önerisine bağlıdır. Ancak özellikle erkek kediler için kısırlaştırılmış mama kullanmak çok önemlidir. Erkek kedilerle normal mamalar idrar yollarında sorunlara sebep olabilir. Kısırlaştırılmış mamalar kilo kontrolü amacıyla değil sindirimin kolaylaştırılması açısından üretilmiştir.
11. Kilo kontrolü yapın
Ameliyat sonrası kedinizin hareket oranı azalacak ve hormanları da değişecektir. Bu nedenle kilo alması çok olasıdır. O nedenle kedinizin kilosuna göre veteriner hekiminizle de danışarak ona uygun mama programı çıkartmanız gerekmektedir. Kısırlaştırılmış mamalar aynı zamanda kilo kontrolü için de kullanılmalıdır.
12. Kedilerde kısırlaştırma operasyon sonrası vitamin takviyesi yapılabilir
Operasyon sonrası bağışıklık sistemlerindeki düşüşü engellemek için kedinize vitamin takviyesi yapabilirsiniz. Bazı kediler ameliyat sonrası çok zayıf düştüğünden veterinerler bol kalori ve vitaminli mamaları da kullanmanızı önerebilir. Bu konuda da veterinerinize danışmasınızda yarar var.
13. Ona güvenli bir alan oluşturun
Evin içerisinde kendini iyi ve rahat hissedebileceği bir alan oluşturun. Bol bol dinlenmeye ihtiyacı olacağından kendini rahat hissetmesi çok önemli. Eğer kedi yatağınız yoksa yastıklar, pike gibi yumuşak şeylerle büyük bir yer yatağı hazırlayabilirsiniz. Bunu kedilerin çok sevdiği kutuların içine yaparsanız orada kendini rahat da hissedebilir. Özellikle evinizde başka kedi daha varsa kavga etmelerini engellemek ve onun kendisini rahat edebileceği izole bir ortamda olması çok önemli.
14. Evinizde başka kedi varsa iletişimlerine dikkat edin
Kediler kısırlaştırma sonrası huy değiştirebilir. Evinizde başka kedi varsa ve onunla araları iyi değilse bu süreçte temaslarını olabildiğince azaltmanız yararlı olabilir. Böylece kavga edemezler, ameliyat olan kedinize zarar gelmemiş olur. Eğer iyi anlaşıyorlarsa da bir süre gözetim altında tutun. Bazı kediler birbirlerini yalayarak temizlerler biliyorsunuz ki. Ameliyat olan kedinizin kafasında huni olacağından kendini temizleyemez ama diğer kediniz onu temizlerse dikişlerini zedeleyebilir.
15. Veteriner tarafından aksi söylenmedikçe dikiş bölgesine dokunmayın
Pansuman için ya da başka nedenlerle veterineriniz size talimat vermedikçe lütfen dikiş bölgesine temas etmeyin. Bilmeden yapılan herhangi bir uygulama kedinizin sağlığını tehlikeye sokabilir.
16. Kedilerde kısırlaştırma sonrası, mama, su ve kumlarını yakınına yerleştirin. Kum kabını sürekli temiz tutun
Özellikle ilk birkaç gün olabildiğinde az hareket etmeleri gerektiğinden mama, su ve kum kaplarını yatağının olduğu odaya koymanız önemli. Kumunun su ve mamasından uzak olması da gerekmekte. Ameliyat sonrası mikrop kapmaya müsait olacağından kumu sürekli temiz tutmalısınız.
17. Dikişlerini gözlem altında tutun
Dikişlerin atıldığı yeri gözlem altına tutarak bir sorun olduğunda önceden fark edebilirsiniz. Veterinerinizden bu konuda bilgi alın, böylece iyileşme sırasında dikişlerinde bir sorun olursa bunu daha rahat fark edebilirsiniz.
18. Yemek yemesine yardımcı olun, yemek kabını hunisine göre ayarlayın
Huniler bazı kediler için yemek yerken büyük sorun yaratır. Bazen su ve mama hunisine bile toplanabilir. Büyük geniş ağızlı tabaklar ya da erişimini kolaylaştırabilecek kaplar kullanın. Sürekli yanında olacaksanız mamasını elinizle de verebilirsiniz.
19. Gerekli olmadıkça onu kaldırmaktan kaçının
Kedilerde kısırlaştırma sonrası ameliyattan yeni çıktı kediniz. Yarası acıyor, bırakın dinlensin. Gerekli olmadıkça olduğu yerden onu kaldırmaktan, rahatını bozmaktan ve yarasını incitebileceğiniz hareketler yapmaktan kaçının. Hele ki sevilmeyi sevmeyen bir kediyse onun sabrını taşırmadan ona ilgi göstermeniz gerekiyor.
Erkek kedilerde testis torbasına, dişi kedilerde ise karın bölgesine baskı uygulamaktan kaçının. Eğer onu kaldırmanız gereken bir durum olduysa bir elinizle arka ayaklarından diğer elinizle de ön ayaklarından tutarak nazikçe kaldırabilirsiniz.
20. Kedilerde kısırlaştırma sonrası kedinizi yıkamayın
Normalde kediler zaten yıkanmaz. Ancak kedinizi yıkama alışkanlığınız varsa ameliyat sonrası 12 gün boyunca kedinizi asla yıkamaya çalışmayın. Bu durum bölgenin tahriş olmasına ya da iltihap kapmasına neden olabildiği gibi dikişlerini de patlatabilir. Çok gerekliyse ameliyat bölgesinin olduğu alan hariç vücudunu nemli bir bezle yumuşak hareketlerle silebilirsiniz.
21. Kedinizin genel durumunu gözlemleyin
Kedilerin ilk gün kusması normaldir. Bu durum yaşandığı zaman yine de veterinerinize haber verebilirsiniz. Kusma durmazsa kliniğe gitmelisiniz. Aynı zamanda kum kabını da gözlemlemeniz gerekmekte.
Dikişlerinde kızarma (iyileşmeye başladıktan sonra), morarma, şişlik, akıntı, açılma olduğunda veterinere gitmeniz gerekmektedir.
Kedinizde ağrıya dair işaretler olup olmadığını kontrol etmelisiniz. Bunlar; sürekli saklanma, ağlama, endişe, iştah kaybı, hırıltı, kambur durma, tıslama gibi sıralanabilir.
Kedinizi ateş, titreme, 24 saat sonra kusma, ishal, ilk gün sonrasında devam eden uyuşukluk, iştahsızlık (24 saat sonrası), zor idrar çıkarma, tuvalete çıkamama gibi durumlara karşı gözlem altında tutmalısınız. Bunlar yaşandığı takdirde veterinere gitmelisiniz.
21. Acil durumlar için hazırlı olun
En iyisini ummak ama en kötüsüne hazırlanmak gerekir. Siz de bu süreçte acil durumlara karşı hazırlıklı olmalısınız. Acil durumlarda veterinerinizin bilgileri ve onun önerdiği 24 saat açık veterinerlerin bilgileri elinizde olmalı. Çoğu acil durum vakasında sürekli gittiğiniz veteriner yeterli olmayabilir. Bunun için tam teşeküllü hayvan hastanelerinin bilgilerini de öğrenmeniz gerekmekte.
Bilinç kaybı, yanıt vermeme, solunum zorluğu, aşırı derecede ağrı olduğuna dair işaretler, zihinde bulanıklık (kediniz çevresini tanımakta zorluk çekecektir), karında şişme, kanama bu acil durumlardan birkaçıdır.
EKSTRA BİLGİ 1: Belediyelerde kısırlaştırma işlemi yaptıracakların ameliyat sonrası kesinlikle dostlarını orada bırakmamaları gerekir. Kediniz diğer türlü barınağa gönderilebilir.
Bazı özel klinikler de 10 gün süresince kedinizi klinikte tutmanızı önerebilir. Bu noktada kedinize gereken ilgiyi sağlayamayacaksanız, örneğin 10 gün boyunca evde sadece akşamları ilgilenebileceğiniz bir ortamda kalacaksa, bu yararlı olabilir. Çünkü ameliyat sonrası insanlar için gibi onların da takip altında tutulması önemlidir. İlaç saatlerini de kaçırmamak gerekir. Ancak kedinizle ilgilenebilecekseniz ideal olan ayıldıktan sonra alışkın olduğu, güvendiği ve kendisini mutlu ettiği evine geri dönmesidir. Özellikle korkak bir kediniz varsa ameliyat sonrası zaten şaşkın ve korkmuş olacağından bildiği bir yere gitmesi ve sizinle birlikte iyileşmeye çalışması daha yararlı olacaktır.
EKSTRA BİLGİ 2: Kedilerde kısırlaştırma ve ameliyat sonrası uyanana kadar “soğuk oda”da bekletilir. Bu anestezi sonrası insanların ameliyatlarından sonra da yapılan bir uygulamadır. Kediniz uyanmadan onu eve götürmemelisiniz.
Sizin deneyimleriniz neler? Dikkat edilmesi gereken eksik bir bilgi varsa yorumlarda paylaşmayı unutmayın.
0 Yorum